Skip to content

Commit

Permalink
Opschonen van de tags bij maatregelen en vereisten (#331)
Browse files Browse the repository at this point in the history
Co-authored-by: Nout van Deijck <[email protected]>
Co-authored-by: OXKuiperBZK <[email protected]>
Co-authored-by: Jasper van der Heide <[email protected]>
  • Loading branch information
4 people authored Oct 31, 2024
1 parent 27c0ce9 commit c3adec7
Show file tree
Hide file tree
Showing 171 changed files with 1,007 additions and 1,755 deletions.
Original file line number Diff line number Diff line change
Expand Up @@ -6,7 +6,7 @@ Bij het vormgeven van de algoritme en AI governance is het van belang om na te d

## Aandachts- en actiepunten

- [Onderzoek of je burgers en/of omgeving wil betrekken](../../maatregelen/betrek_belanghebbenden.md) bij de AI-governance in je organisatie, en op welke manier.
- [Onderzoek of je burgers en/of omgeving wil betrekken](../../maatregelen/1-pba-04-betrek-belanghebbenden.md) bij de AI-governance in je organisatie, en op welke manier.
- Dit kan strategisch (in het vaststellen van de waardes van je organisatie) op meer in operationele processen (op een vast punt in de AI-levenscyclus).
- Zie ter inspiratie [Citizen Participation Methods for Artificial Intelligence](https://openresearch.amsterdam/en/page/110361/citizen-participation-methods-for-artificial-intelligence)

Expand Down
5 changes: 2 additions & 3 deletions docs/instrumenten/DPIA.md
Original file line number Diff line number Diff line change
Expand Up @@ -17,9 +17,8 @@ levenscyclus:
onderwerp:
- privacy-en-gegevensbescherming
rollen:
- ethicus
- jurist
- privacy-officer
- jurist
- projectleider
---

<!-- tags -->
Expand Down
11 changes: 2 additions & 9 deletions docs/instrumenten/IAMA.md
Original file line number Diff line number Diff line change
Expand Up @@ -13,16 +13,9 @@ onderwerp:
- fundamentele-rechten
- transparantie
rollen:
- projectleider
- aanbieder
- data-engineer
- data-scientist
- ethicus
- gemandateerd-verantwoordelijke
- beleid-en-advies
- jurist
- privacy-officer
- proceseigenaar
- security-officer
- projectleider
---

<!-- tags -->
Expand Down
12 changes: 6 additions & 6 deletions docs/instrumenten/algoritmeregister.md
Original file line number Diff line number Diff line change
Expand Up @@ -7,12 +7,12 @@ levenscyclus:
- monitoring-en-beheer
onderwerp:
- transparantie
rollen:
- projectleider
- gemandateerd-verantwoordelijke
- privacy-officer
- proceseigenaar
- informatiebeheerder
# rollen:
# - projectleider
# - gemandateerd-verantwoordelijke
# - privacy-officer
# - proceseigenaar
# - informatiebeheerder
---

<!-- tags -->
Expand Down
6 changes: 1 addition & 5 deletions docs/instrumenten/modelcontractbepalingen.md
Original file line number Diff line number Diff line change
Expand Up @@ -9,11 +9,7 @@ levenscyclus:
onderwerp:
- publieke-inkoop
rollen:
- aanbestedingsjurist
- behoeftesteller
- contractbeheerder
- inkoopadviseur
- projectleider
- jurist
---

<!-- tags -->
Expand Down
Original file line number Diff line number Diff line change
@@ -1,5 +1,6 @@
---
title: Bepaal welke expertise en capaciteit noodzakelijk is voor het ontwikkelen, inkopen en gebruiken van algoritmes en AI-systemen en stel vast of er voldoende expertise en capaciteit beschikbaar is.
title: Bepaal of er genoeg experts beschikbaar zijn
id: urn:nl:ak:mtr:org-01
toelichting: De capaciteit en deskundigheid bij de ontwikkeling, het inkopen en gebruiken van algoritme en AI-systemen moet toereikend zijn om tot een verantwoorde toepassing te komen.
vereiste:
- awb-01-zorgvuldigheidsbeginsel
Expand All @@ -8,13 +9,8 @@ levenscyclus:
onderwerp:
- governance
rollen:
- proceseigenaar
- behoeftesteller
- beleidsmedewerker
- inkoopadviseur
- aanbieder
- data-scientist
- data-engineer
- projectleider
- beleid-en-advies

hide:
- navigation
Expand All @@ -30,11 +26,11 @@ Bepaal welke expertise en capaciteit noodzakelijk is voor het ontwikkelen, inkop

## Toelichting
<!-- Geef hier een toelichting van deze maatregel -->
- Bepaal in een vroege fase (probleemanalyse en ontwerpfase) welke expertise en capaciteit noodzakelijk is voor het ontwikkelen, inkopen en gebruiken van algoritmes en AI-systemen.
- Dit is sterk afhankelijk van de specifieke toepassing en de (eerste) inzichten die voortkomen uit risicoanalyses. Hoe complexer en risicovoller de toepassing, des te meer expertise en capaciteit noodzakelijk is.
- [Interne en externe actoren die betrokken zijn bij het ontwikkelen](betrek_belanghebbenden.md), inkopen en gebruik moeten over voldoende expertise en capaciteit beschikken om hun taken naar behoren uit te voeren.
- Bepaal welke expertise en capaciteit binnen de organisatie noodzakelijk is voor het ontwikkelen, inkopen en gebruiken van algoritmes en AI-systemen.
- Dit is sterk afhankelijk van de specifieke toepassing en de inzichten die voortkomen uit risicoanalyses. Hoe complexer en risicovoller de toepassing, des te meer expertise en capaciteit noodzakelijk is.
- Interne en externe actoren die betrokken zijn bij het ontwikkelen, inkopen en gebruik moeten over voldoende expertise en capaciteit beschikken om hun taken naar behoren uit te voeren.
- Stel vast of er afhankelijkheden van externe aanbieders ontstaan.
- Bepaal voorafgaand aan het (laten)ontwikkelen of inkopen van algoritmes en AI-systemen of voldoende expertise en capaciteit beschikbaar is om tot een verantwoorde inzet ervan te komen.
- Bepaal voorafgaand aan het (laten) ontwikkelen of inkopen van algoritmes en AI-systemen of voldoende expertise en capaciteit beschikbaar is om tot een verantwoorde inzet ervan te komen.
- Leg vast of er voldoende expertise en capaciteit beschikbaar is en onderbouw dit in projectdocumentatie.

## Bijbehorende vereiste(n)
Expand All @@ -46,11 +42,9 @@ Bepaal welke expertise en capaciteit noodzakelijk is voor het ontwikkelen, inkop
## Bronnen
<!-- Vul hier de relevante bronnen in voor deze maatregel -->

| Bron |
|-----------------------------|
| [Onderzoekskader Algoritmes Auditdienst Rijk, SV.12 ](https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2023/07/11/onderzoekskader-algoritmes-adr-2023)|
| [Toetsingskader Algoritmes Algemene Rekenkamer, 3.02](https://www.rekenkamer.nl/onderwerpen/algoritmes/documenten/publicaties/2024/05/15/het-toetsingskader-aan-de-slag) |
| Algoritmekader |
- [Onderzoekskader Algoritmes Auditdienst Rijk, SV.12 ](https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2023/07/11/onderzoekskader-algoritmes-adr-2023)
- [Toetsingskader Algoritmes Algemene Rekenkamer, 1.04](https://www.rekenkamer.nl/onderwerpen/algoritmes/documenten/publicaties/2024/05/15/het-toetsingskader-aan-de-slag)
- Algoritmekader

## Voorbeeld
<!-- Voeg hier een voorbeeld toe, door er bijvoorbeeld naar te verwijzen -->
Expand Down
51 changes: 51 additions & 0 deletions docs/maatregelen/0-org-02-vastgestelde-beleidskaders.md
Original file line number Diff line number Diff line change
@@ -0,0 +1,51 @@
---
title: Bepaal het beleid voor het ontwikkelen, inkopen en gebruiken van algoritmes
id: urn:nl:ak:mtr:org-02
toelichting: Pas vastgestelde interne beleidskaders toe en maak aantoonbaar dat deze zijn nageleefd bij het ontwikkelen, inkopen en gebruiken van algoritmes en AI-systemen.
vereiste:
- awb-01-zorgvuldigheidsbeginsel
- aia-11-systeem-voor-kwaliteitsbeheer
- aia-05-data-kwaliteitscriteria
- aia-03-risicobeheersysteem
- bio-01-beveiliging-informatie-en-informatiesystemen
- aia-19-toegankelijkheidseisen
- aia-09-menselijk-toezicht
levenscyclus:
- organisatieverantwoordelijkheden
onderwerp:
- governance
rollen:
- projectleider
- beleid-en-advies

hide:
- navigation
- toc
---

<!-- tags -->

## Maatregel

Pas vastgestelde interne beleidskaders toe en maak aantoonbaar dat deze zijn nageleefd bij het ontwikkelen, inkopen en gebruiken van algoritmes en AI-systemen.

## Toelichting
- Interne vastgestelde beleidskaders moeten worden toegepast bij het ontwikkelen, inkopen of gebruiken van algoritmes en AI-systemen.
- Het is van belang dat tijdig, bijvoorbeeld in de [probleemanalyse fase](../levenscyclus/probleemanalyse.md), inzichtelijk wordt gemaakt welke interne beleidskaders moeten worden toegepast.
- Hierbij kan worden gedacht aan definities die moet worden gehanteerd, het naleven van inkoopbeleid, strategisch beleid volgen met betrekking tot het mogen inzetten van algoritmes en AI-systemen binnen de organisaties of het doorlopen van processen en protocollen die moeten worden toegepast.
- Vraag de [betrokken experts](../maatregelen/1-pba-04-betrek-belanghebbenden.md) welke beleidskaders van toepassing zijn vanuit diens specifieke expertise.
- Ten behoeve van controles en audits is het van belang dat aantoonbaar wordt gemaakt dat de vastgestelde beleidskaders zijn nageleefd.

## Bijbehorende vereiste(n)

<!-- list_vereisten_on_maatregelen_page -->

## Risico
De in te zetten algoritmes of AI-systemen voldoen niet aan vastgestelde beleidskaders.

## Bronnen
[Onderzoekskader Algoritmes Auditdienst Rijk, SV.8](https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2023/07/11/onderzoekskader-algoritmes-adr-2023)

## Voorbeeld

Heb je een voorbeeld of best practice, laat het ons weten via [[email protected]](mailto:[email protected])
Original file line number Diff line number Diff line change
@@ -1,5 +1,6 @@
---
title: Pas risicobeheer gestructureerd toe voorafgaand en gedurende de ontwikkeling en gebruik van algoritmes en AI-systemen.
title: Maak een plan voor het omgaan met risico’s
id: urn:nl:ak:mtr:org-03
toelichting: Alle stappen van risicobeheer worden periodiek uitgevoerd en op het juiste niveau in de organisatie behandeld.
vereiste:
- aia-03-risicobeheersysteem
Expand All @@ -9,15 +10,8 @@ levenscyclus:
onderwerp:
- governance
rollen:
- proceseigenaar
- beleidsmedewerker
- data-engineer
- data-scientist
- informatiebeheerder
- privacy-officer
- security-officer
- ethicus
- inkoopadviseur
- projectleider
- beleid-en-advies

hide:
- navigation
Expand Down Expand Up @@ -55,12 +49,9 @@ Risico's worden niet (tijdig) vastgesteld en adequaat geadresseerd en behandeld.

## Bronnen
<!-- Vul hier de relevante bronnen in voor deze maatregel -->

| Bron |
|-----------------------------|
| [Onderzoekskader Algoritmes Auditdienst Rijk, SV.13 ](https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2023/07/11/onderzoekskader-algoritmes-adr-2023)|
| [Toetsingskader Algoritmes Algemene Rekenkamer, 1.03](https://www.rekenkamer.nl/onderwerpen/algoritmes/documenten/publicaties/2024/05/15/het-toetsingskader-aan-de-slag) |
| Algoritmekader |
- [Onderzoekskader Algoritmes Auditdienst Rijk, SV.13 ](https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2023/07/11/onderzoekskader-algoritmes-adr-2023)
- [Toetsingskader Algoritmes Algemene Rekenkamer, 1.03](https://www.rekenkamer.nl/onderwerpen/algoritmes/documenten/publicaties/2024/05/15/het-toetsingskader-aan-de-slag)
- Algoritmekader

## Voorbeeld
<!-- Voeg hier een voorbeeld toe, door er bijvoorbeeld naar te verwijzen -->
Expand Down
Original file line number Diff line number Diff line change
@@ -1,24 +1,17 @@
---
title: Richt een wijzigingenproces in voor codewijzigingen
title: Maak afspraken over het wijzigen van de code
id: urn:nl:ak:mtr:org-04
toelichting: Richt een formeel wijzigingenproces in, waarmee bepaald wordt hoe codewijzigingen plaatsvinden.
vereiste:
- bio-01-beveiliging-informatie-en-informatiesystemen
levenscyclus:
- ontwerp
- ontwerp
- ontwikkelen
- implementatie
- monitoring-en-beheer
- organisatieverantwoordelijkheden
onderwerp:
- technische-robuustheid-en-veiligheid
- governance
rollen:
- projectleider
- proceseigenaar
- proceseigenaar
- data-scientist
- data-engineer
- security-officer
- ontwikkelaar
hide:
- navigation
- toc
Expand Down Expand Up @@ -50,11 +43,9 @@ Als een formeel wijzigingenproces ontbreekt bestaat het risico van ongeautorisee

## Bronnen

| Bron |
|-----------------------------|
| [Baseline Informatiebeveiliging Overheid](https://www.digitaleoverheid.nl/overzicht-van-alle-onderwerpen/cybersecurity/bio-en-ensia/baseline-informatiebeveiliging-overheid/) |
| [Onderzoekskader Algoritmes Auditdienst Rijk, IB.1 t/m IB.5](https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2023/07/11/onderzoekskader-algoritmes-adr-2023) |
| [Toetsingskader Algoritmes Algemene Rekenkamer, 4.07](https://www.rekenkamer.nl/onderwerpen/algoritmes/documenten/publicaties/2024/05/15/het-toetsingskader-aan-de-slag) |
- [Baseline Informatiebeveiliging Overheid](https://www.digitaleoverheid.nl/overzicht-van-alle-onderwerpen/cybersecurity/bio-en-ensia/baseline-informatiebeveiliging-overheid/)
- [Onderzoekskader Algoritmes Auditdienst Rijk, IB.1 t/m IB.5](https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2023/07/11/onderzoekskader-algoritmes-adr-2023)
- [Toetsingskader Algoritmes Algemene Rekenkamer, 4.07](https://www.rekenkamer.nl/onderwerpen/algoritmes/documenten/publicaties/2024/05/15/het-toetsingskader-aan-de-slag)

## Voorbeeld

Expand Down
Original file line number Diff line number Diff line change
@@ -1,5 +1,6 @@
---
title: Richt gebruikersbeheer in
title: Maak afspraken over het beheer van gebruikers
id: urn:nl:ak:mtr:org-05
toelichting: Richt gebruikersbeheer in, waarmee bepaald wordt wie toegang heeft tot wat.
vereiste:
- bio-01-beveiliging-informatie-en-informatiesystemen
Expand All @@ -10,10 +11,7 @@ onderwerp:
- governance
rollen:
- projectleider
- proceseigenaar
- proceseigenaar
- informatiebeheerder
- security-officer
- beleid-en-advies
hide:
- navigation
- toc
Expand Down Expand Up @@ -59,11 +57,9 @@ Er bestaan meerdere risico's wanneer er geen gebruikersbeheer is:

## Bronnen

| Bron |
|-----------------------------|
| [Baseline Informatiebeveiliging Overheid](https://www.digitaleoverheid.nl/overzicht-van-alle-onderwerpen/cybersecurity/bio-en-ensia/baseline-informatiebeveiliging-overheid/) |
| [Onderzoekskader Algoritmes Auditdienst Rijk, IB.10 t/m IB.17](https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2023/07/11/onderzoekskader-algoritmes-adr-2023) |
| [Toetsingskader Algoritmes Algemene Rekenkamer, 4.01, 4.02, 4.04, 4.05](https://www.rekenkamer.nl/onderwerpen/algoritmes/documenten/publicaties/2024/05/15/het-toetsingskader-aan-de-slag) |
- [Baseline Informatiebeveiliging Overheid](https://www.digitaleoverheid.nl/overzicht-van-alle-onderwerpen/cybersecurity/bio-en-ensia/baseline-informatiebeveiliging-overheid/)
- [Onderzoekskader Algoritmes Auditdienst Rijk, IB.10 t/m IB.17](https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2023/07/11/onderzoekskader-algoritmes-adr-2023)
- [Toetsingskader Algoritmes Algemene Rekenkamer, 4.01, 4.02, 4.04, 4.05](https://www.rekenkamer.nl/onderwerpen/algoritmes/documenten/publicaties/2024/05/15/het-toetsingskader-aan-de-slag)

## Voorbeeld

Expand Down
Original file line number Diff line number Diff line change
@@ -1,5 +1,6 @@
---
title: Richt wachtwoordbeheer in
title: Maak afspraken over het beheer van wachtwoorden
id: urn:nl:ak:mtr:org-06
toelichting: Richt wachtwoordbeheer in, waarmee bepaald wordt hoe wachtwoorden worden opgeslagen, wanneer wijzigingen moeten plaatsvinden en waaraan wachtwoorden moeten voldoen.
vereiste:
- bio-01-beveiliging-informatie-en-informatiesystemen
Expand All @@ -10,7 +11,7 @@ onderwerp:
- governance
rollen:
- projectleider
- security-officer
- ontwikkelaar
hide:
- navigation
- toc
Expand Down Expand Up @@ -43,12 +44,10 @@ Als het wachtwoordbeheer van onvoldoende kwaliteit is, kan oneigenlijke toegang

## Bronnen

| Bron |
|-----------------------------|
| [Baseline Informatiebeveiliging Overheid](https://www.digitaleoverheid.nl/overzicht-van-alle-onderwerpen/cybersecurity/bio-en-ensia/baseline-informatiebeveiliging-overheid/) |
| [Onderzoekskader Algoritmes Auditdienst Rijk, IB.6 t/m IB.9](https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2023/07/11/onderzoekskader-algoritmes-adr-2023) |
| [Toetsingskader Algoritmes Algemene Rekenkamer, 4.03](https://www.rekenkamer.nl/onderwerpen/algoritmes/documenten/publicaties/2024/05/15/het-toetsingskader-aan-de-slag) |
| [NIST 5.1.1.2](https://pages.nist.gov/800-63-3/sp800-63b.html#sec5) |
- [Baseline Informatiebeveiliging Overheid](https://www.digitaleoverheid.nl/overzicht-van-alle-onderwerpen/cybersecurity/bio-en-ensia/baseline-informatiebeveiliging-overheid/)
- [Onderzoekskader Algoritmes Auditdienst Rijk, IB.6 t/m IB.9](https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2023/07/11/onderzoekskader-algoritmes-adr-2023)
- [Toetsingskader Algoritmes Algemene Rekenkamer, 4.03](https://www.rekenkamer.nl/onderwerpen/algoritmes/documenten/publicaties/2024/05/15/het-toetsingskader-aan-de-slag)
- [NIST 5.1.1.2](https://pages.nist.gov/800-63-3/sp800-63b.html#sec5)

## Voorbeeld

Expand Down
Loading

0 comments on commit c3adec7

Please sign in to comment.